:
صنعت نساجی در حد تمدن بشری قدمت دارد و البسه بزرگ و یا نسبت اًپایدار هسته مسلم آن به
شمار می رود ، اما این محصولات از پرده اتاق تا کایت تفریحی متنوع است. فناوری نانو ،پتانسیل بزرگی
برای تولید مواد ساخته شده از الیافی دارای کیفیت های نو، مواد آرایشی و ورزشی دارد. نانو لوله ها ممکن
است روزی به صورت نانو الیاف بافته شده ،قدرتی فوق العاده یابند.
در حال حاضر کاربرد تجاری شده اصلی فناوری نانو در نساجی عبارت است از اتصال نانو الیاف (یا
نانو موها) به الیافی در مقیاس بزرگ ، تا ماده ای مقاوم به روغن و آب به دست آید. پیشگام این فناوری
است که جواز این فناوری را به چندین شرکت در سراسر دنیا داده است. در هر حال اگر Nano- Tex
چه این کار بسطی از شیمی پلیمر است ،ولی خواص مواد حاصل کاملا تابع نانو ساختار آنها است. این روش
همچنین برای بهبود بافت و تنفس بافت و تنفس پذیری پوشاك مصنوعی همچون نایلون به کار رفته
است.
ریسیدن الیاف با مقیاس نانو- که می تواند شامل نانو ذرات یا حتی نانو لوله ها باشد- امکان پذیر
است و این منجر به بهبود های قابل ملاحظه ای در استحکام و خواص احتمالی دیگر همچون مقاومت به
آتش ، رسانایی الکتریکی ( با کاربردهای احتمالی در مواد هوشمند) یا حتی نمای ظاهری منسوجات
می شود. اگر چه هنوز چنین کاربردهایی در بازار وجود ندارند ، اما این فناوری وجود دارد. با این حال
بازار منسوجات معمولا روی حاشیه های سود بسیار اندك کار می کنند ؛ لذا هر خصوصیت جدیدی باید
هزینه ورودی کمی داشته باشد. اگر چه نانوالیاف تاکنون در مصارفی همچون فیلتر ها به کار رفته و مدتی
خود را حفظ کرده اند ،اما آن ها همچنان باید به بازار منسوجات نفوذ کنند.
ایده خلق منسوجات حاوی نانو لوله های کربنی مورد علاقه سیستم های نظامی است چون
می تواند مواد ضد گلوله ای فراتر از کولار را موجب شود. در این مورد یک شرکت ژاپنی تولید کننده
لباس زیر در طی سال گذشته خبرهای زیادی را منتشر کرده و مدعی شده به فرایند تجاری تولید نانو

لوله های کربنی دست یافته است و فروش سالانه 80 میلیون دلار را در دو سه سال آینده پیش بینی

خرید متن کامل این پایان نامه :

کرد. با این حال تولید یک محصول بازاری از آن هنوز نیاز به کار دارد. ارتش آمریکا مشخص اً به دنبال
البسه نوینی برای یونیفورم سربازان است؛ البته نه فقط برای محافظت در برابر گلوله ، بلکه همچنین برای
مقابله با تهدیدات شیمیایی و زیستی- که سنسورهایی را برای نمایش علایم حیاتی سرباز یا تغییر رنگ
مورد نیاز ( موردی که بی شک کاربردی تجاری خواهد یافت) یک پارچه می سازد. کاری که ارتش آمریکا
شامل بافتن واقعی نانوالیاف است و مرکز سرباز ناتیک نیروی Nano- Tex می کند بر خلاف روش
زمینی آمریکا معتقد است طی دو سال به لباسی محافظ در برابر عوامل شیمیایی منتهی خواهد شد.
کاربرد عملی تر اما کوتاه مدت دیگر استفاده از نانو ذرات برای کپسوله کردن مواد ضد میکروبی در
 پوشاك جهت حفظ”تازگی” در آن ها است.
احتمال کاربرد نانو الیاف در فیلتراسیون و مواد کامپوزیتی بیش از بازار منسوجات است. در هر
صورت، خواص تعویق آتشگیری کامپوزیت های سیلیکات نانو ذره ای می تواند به خوبی مصارفی در
سرویس خواب پرده ها و غیره پیدا کند.
نانو الیاف پلیمر کار بردهای زیادی در علوم مختلف مهندسی از جمله نساجی ، کامپوزیت ، پزشکی
و غیره دارد بیش از یک قرن است که الیاف پلیمری شناخته شده و در زندگی بشر کار برد دارند خواص
فیزیکی این الیاف بیشترین تأثیر را از قطر این الیاف می پذیرد. بنابراین با کاهش قطر این الیاف در حد
نانو خواصی ویژه ای نظیر افزایش نسبت سطح به حجم کاهش حفره ها و کاهش نقایص و ساختاری در
این مواد ظاهر می شود که آنها را بسیار کارآمد می کند.
صنعت دیگری که به واسطه فناوری نانو تکان خواهد خورد صنعت نساجی است. هم اکنون
شرکت های بسیاری در تلاشند تا پارچه های هوشمندی بسازند که ویژگی های خود را با توجه به شرایط
محیطی تغییر داده وحتی مراقب علایم حیاتی بدن باشند. هم اینک شاهد تولید پارچه هایی بر مبنای
های شرکت صنعتی پارچه بافی سوئیس ضد آب و ضد لک بوده و چربی های روی آنها خود به خود از بین می رود.
برگ های برخی گیاهان ( مثل نیلوفر آبی) ، پوست سوسک و بال حشرات همیشه تمیز باقی
می مانند زیرا ناهمواری های بی نهایت کوچک روی سطوح آنها مانع از چسبیدن ذرات گرد وخاك به
این سطوح شده و کوچکترین بارشی سطح آنها را پاکیزه می کند. با به کار گیری فناوری نانو در پارچه ها
ساختار سه بعدی خاصی بر روی سطوح ایجاد شده و سطح تماس برای ذرات گرد و خاك محدود
می گردد. ذرات باقیمانده بر روی سطح در قطرات آب معلق شده و به آسانی توسط این قطرات خارج
می گردند.
در حال حاضر برخی از متخصصان نانو تکنولوژی در حال کار بر روی مواد و پارچه های هوشمندی
هستند که علاوه بر توانایی استتار خود، بتوانند پارگی های خودشان را نیز ترمیم کنند. اساس این کار بر
مبنای موادی است که می توانند بر اساس نوری که به آنها می رسد و اکنش های مختلفی از خود نشان
دهند. هم اکنون این کار فقط از عهده مواد طبیعی بر می آید و سیستم های مصنوعی یا سنتزی از این
قابلیت بی بهره اند. به همین دلیل نانو تکنولوژیست ها قصد دارند از بعضی از ارگانیسم های زنده ( نظیر
برخی ماهی ها و دیگر موجودات دریایی مثل هشت پا ) تقلید کنند.

امروزه با توجه به مسایل زیست محیطی ،مصرف پلیمرهای طبیعی به
مواد شیمیایی ، مورد بررسی قرار گرفته است . یکی از این پلیمرهای
طبیعی ، پلی ساکارید کیتوزان است که ساختاری مشابه کیتین و سلولز
دارد . کیتین دومین پلیمر طبیعی فراوان است که به طور گسترده ای در
طبیعت یافت می شود.
ساختار شیمیایی آن مشابه سلولز است با این تفاوت که تنها در
موقعیت کربن دوم، گروه های آمینو استیل جایگزین گروه های
هیدروکسیل شده اند .[ 9 8] کیتوزان توسط استیل زدایی کیتین در
محلول گرم و غلیظ سدیم هیدروکساید بدست می آید ، البته عمل تبدیل
 به طور کامل انجام نمی شود .
کیتوزان در حضور اسیدهای معدنی رقیق و اسیدهای آلی ، در آب
محلول است . در شکل پروتونه شده، رفتاری مانند پلی الکترونیک
کاتیونی رانشان داده ، محلول ویسکوز تشکیل داده و می تواند با ملکولها
 و سطوحی که بار مخالف دارند بر همکنش نماید .
از خواص مهم و مفید زیستی کیتوزان می توان به خاصیت زیست
سازگاری ، غیر سمی بودن، قابلیت تجزیه زیستی و فعالیت ضد میکروبی
آن اشاره نمود . از این رو استفاده از کیتوزان در زمینه های مختلف علوم
مانند شیمی ، بیوشیمی، دارویی ، پزشکی، آرایشی و بهداشتی ، کشاورزی،
بیوتکنولوژی ، علوم غذایی و نساجی پیشنهاد شده است.
تقریباً تمامی خواص کیتین و کیتوزان به دو پارامتر اصلی بستگی
دارد ؛ درجه استیلاسیون و توزیع جرم مولکولی[ 9] . اخیراً کیتوزان به
مصارف زیادی در صنعت نساجی دارد ، که برای نمونه می توان به موارد
زیر اشاره نمود:
کاربرد این ماده روی پشم برای بهبود جمع شدگی و

رنگپذیری ، عملیات حذف رنگ از پساب،کاربرد بر

خرید متن کامل این پایان نامه :

روی کالاهای پنبه ای برای پوشاندن نپ و بهبود خواص
رنگپذیری، عامل ضد میکروبی بر روی پارچه پنبه ای و بی
بافت ، کاربرد در چاپ و…
با توجه به تحقیقات انجام گرفته ، کیتوزان قابلیت رنگ شدن با مواد
رنگزای مستقیم ، اسیدی و راکتیو را به خوبی داراست. [ 15 ] عقیده بر
اینست که استفاده از کیتوزان باعث افزایش رمق کشی و عمق رنگی در
رنگزای کالای پنبه ای با مواد رنگزای مستقیم[ 21  15 ] و راکتیو می گردد.
کیتوزان به صورت یک محلو ل اسیدی رقیق می تواند روی پشم
عمل شود و مقداری از آن جذب لیف می گردد ، این مقدار بستگی به
غلظت کیتوزان و تعداد گروه های آنیونیک روی سطح پشم دارد، بطوری
که اگر قبل از عملیات ، پشم با یک اکسید کننده مانند آب اکسیژنه یا
پرمنوسولفوریک اسید تحت شرایط قلیایی به همراه بی سولفیت سدیم
عمل شود ، خاصیت آبدوستی سطح پشم و تمایل کیتوزان به جذب شدن
روی آن افزایش می یابد .
علاوه بر این ، کالای عمل شده با کیتوزان دارای مقاومت بالایی در
برابر شستشو خواهد بود که شاید به خاطر پیوند یونی قوی مابین کیتوزان
و کراتین پشم باشد .
مشاهده شده است که پشم عمل شده با کیتوزان دارای سرعت و
درصد رمق کشی بالاتری در رنگرزی با ماده رنگزای راکتیو است ، این
خاصیت رامی توان به تمایل بالای کیتوزان به رنگزاهای آنیونیک نسبت
[ داد .[ 19  13
در تحقیق حاضر، ابتدا کیتوزان از طریق استیل زدایی کیتین
استخراج شده از پوست میگو تهیه شده و سپس اثر کیتوزان بر برخی از خصوصیات فیزیکی و رنگرزی نخ پشمی عمل شده با آن مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است.

اگرچه در ابتدا بهره گیری از لیپوزوم ها و فناوری میکروکپسول کردن به کندی پیش می رفت، اما امروزه در صنایع نساجی دامنه وسیعی از تحقیقات و نوآوری ها بر پایه اصول اولیه این فناوری، همچون هدف یابی (Targeting) رهاسازی آهسته (Slow Release) و محافظت از منسوجات حساس در مقابل مواد شیمیایی انجام شده است.
لیپوزوم ها اولین بار توسط بنگهام (Alec.D.Bangham) در کمبریج مطرح گردیدند. ایشان که برای اولین بار در سال 1961 لایه نازک خشک از فسفولیپیدهای هیدراته در آب را جهت آزمایش های خود به کار برد، پس از گذشت چهار سال به این نتیجه رسید که در غلظت های بالا، فسفولیپیدهای پراکنده در آب به طور خودکار قادرند ذرات کروی میکروسکوپی ایجاد نمایند که در آن آب توسط غشاهای فسفولیپیدی هر لایه محصور شده است. او خاطرنشان کرد که ساختمان مذکور تشابه زیادی به غشاهای زنده داشته، بنابراین مدل خوبی برای مطالعه غشاهای سلولی هستند.
بعد از چند سال این مطالعات توسعه یافت و گروه های زیادی جنبه های مختلف خواص لیپوزوم ها را مورد بررسی قرار دادند که این تحقیقات وسیع تا امروز همچنان ادامه دارد.

الیاف پشم به دلیل کیفیت آنها از قیمت بالایی برخوردارند پس باید برای حفظ خواص ذاتی ارزشمند آنها مراقبت زیادی در طی فرایند آن به کار برد. مقدار PH حمام رنگرزی بسته به نوع رنگزای مصرفی از PH اسیدی برابر 1/8 تا شرایط خثی (7=PH)  تغییر می کند. در PH پایین، عمده دلیل آسیب به الیاف، شکسته شدن اتصالات و پیوندهای آمیدی در لیف می باشد. در حالی که در 3=PH آسیب الیاف با هیدرولیز پیوندهای دی سولفیدی افزایش می یابد و اگر رنگرزی در محیط قلیایی صورت گیرد، آسیب به الیاف هم به دلیل شکسته شدن اتصالات آمیدی و هم پیوندهای دی سولفیدی می باشد.

خرید متن کامل این پایان نامه :

معمولاً رنگرزی منسوجات پشمی در آب جوش به مدت یک ساعت یا بیشتر و PHهای متفاوت انجام می گیرد. یکی از خواص ویژه لیف پشم هنگام قرار گرفتن ویژه لیف پشم هنگام قرار گرفتن آن در دمای آب جوش، ایجاد تغییرات ساختاری در لیف می باشد. در طی این فرایند پیوندهای دی سولفیدی سیستین و تیول تحت واکنش های تبادلی قرار گرفته و الیاف در حالت فشرده ای تثبیت می شوند. این تثبیت دائمی در لیف علاوه بر اینکه فرایند پذیری لیف را به شدت کاهش می دهد، خواص ریسندگی را نیز دچار مشکل می کند.
پس بنا به دلایل مذکور می بایست میزان آسیب به لیف (Loose fibre dyeing) را در فرایند رنگرزی الیاف به حداقل ممکن رساند، تا مقدار ضایعات در کاردینگ کاهش یابد و از پارگی نخ در ریسندگی جلوگیری شود. از این رو باید زمان رنگرزی در جوش به کمترین مقدار ممکن کاهش یابد و یا رنگرزی در دمایی کمتر از جوش انجام شود. در دو دهه اخیر در بسیاری از تحقیقات انجام گرفته بر روی رنگرزی پشم، به منظور کاهش دمای رنگرزی و در نتیجه کاهش آسیب به لیف در حین رنگرزی، از مواد تعاونی مختلف استفاده شده است. امروزه رنگزاهای اسیدی میلینگ و متال کمپلکس به همراه مواد تعاونی مصنوعی متفاوتی در رنگرزی به کار می روند. این مواد، رمق کشی رنگزا را بهبود می دهد و در نتیجه آن، انتشار و نفوذ سریع تر و بهتر می شود. اما مهمترین مزیت روش رنگرزی در دمای پایین نسبت به رنگرزی های متداول، علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی، محافظت از الیاف پشمی به جهت پایین بودن دما و یا کاهش زمان رنگرزی در دمای بالا می باشد. پشم رنگرزی شده در دمای پایین حالت طبیعی خود را حفظ کرده و ماندگاری و دوام آن نیز افزایش می یابد. با این هدف، فناوری لیپوزوم ها و میکروکپسول کردن (Microencapsulation) در رنگرزی پشم و مخلوط پشم / پلی استر به کار گرفته شد و نتایج رضایت بخشی نیز در بهبود کیفیت و کاهش دما در رنگرزی پشم (در حدود 20 درجه سانتی گراد)، به دست آمده است.
علاوه بر این به دلیل سازگاری این مواد با محیط زیست و به کار گیری رنگزاهای طبیعی و عدم استفاده از مواد کمکی با ساختار مصنوعی در این روش، مشکلات و عوارض زیست محیطی به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می یابد.

براساس استاندارد DIN1470001، قسمت 3 ویرایش 10/88، الیاف پلی پروپیلن، در گروه الیاف پلی الفین دسته بندی می شود. پلی پروپیلن مناسب برای تولید الیاف، از طریق پلیمریزاسیون ناحیه ویژه و فضا ویژه پروپیلن به ماکرو مولکول های خطی تبدیل می شود. نماد پلی پروپیلن برطبق استاندارد DIN1470001 قسمت 4، ویرایش 8/91 و براساس استاندارد ISO1043-1 ویرایش 87 به صورت PP است.

از زمان تولید اولیه پلی پروپیلن تاکنون، بهبود کاتالیست مصرفی و فرایند تولیدی باعث افزایش حدودا ده برابری استخراج پلیمر از هر کیلوگرم کاتالیست مصرفی شده است و همچنین باعث ساده شدن فرایندهای خالص سازی پلیمر گردیده است. درصد رزین غیر کریستالی کاهش یافته و رزین تمیز و بدون ژل که برای فرایند مدرن

خرید متن کامل این پایان نامه :

 تولید الیاف ضروری می باشد به آسانی در دسترس می باشد. پلی پروپیلن ایزوتاکتیک اولیه در مقایسه با اغلب رزین های الیاف مصنوعی، توزیع وزن ملکولی خیلی گسترده ای داشت، اما امروزه رزین هایی با توزیع وزن ملکولی باریک تر که برای بعضی فرایندهای تولید الیاف مناسب می باشند نیز تولید می گردند. پلی پروپیلن عموما به صورت پودر از رآکتور خارج می گردد. پس از جداسازی منومرهای واکنش نکرده و حلال، از آن پودر، حتی در دمای اتاق نیز شدیدا واکنش می دهد. برای انبار کردن پلی پروپیلن و به کار بردن آن در مراحل تولید به منظور جلوگیری از اکسیداسیون آن باید به آن مواد آنتی اکسیدان افزود. با توجه به کاربرد نهایی لیف ممکن است به تثبیت کننده هم احتیاج باشد. تماس لیف پلی پروپیلن با نور ماوراءبنفش (نور خورشید) در حضور اکسیژن موجب تغییر شکل آن به صورت تخریب زنجیره ای می گردد، مگر اینکه تثبیت کننده نور ماوراءبنفش به آن اضافه گردد.

الیاف پلی پروپیلن در حالت عادی به دلیل اینکه فاقد محل های جاذب رنگ هستند، عموما رنگپذیر نیستند. نتیجتا لیف پلی پروپیلن را به وسیله افزودن پیگمنت در مرحله اکستروژن به صورت الیاف رنگی درمی آورند.
الیاف پلی پروپیلن موارد مصرف متعددی دارد که عمده مصرف آن در بازار مربوط به فرش ماشینی، موکت و به طور کلی کفپوش ها می باشد. همچنین نقطه ذوب پایین این الیاف باعث افزایش روزافزون مصرف آنها در محصولات بی بافت شده است. مقدار زیادی از پارچه های پلی پروپیلن در زمینه های عمرانی از جمله برای تثبیت جاده ها، افزایش قدرت سدها، کناره های رودخانه ها و تثبیت خاک مورد مصرف دارد. تثبیت حرارتی پارچه های پلی پروپیلن در دماهای کمتر از ذوب (130 – 120 درجه سانتی گراد) و همچنین مقاومت خوب این لیف در برابر طیف وسیعی از مواد شیمیایی، قابلیت استفاده از پارچه های بافته شده و بی بافت پلی پروپیلن را در فیلتراسیون و کاربردهای صنعتی دیگر امکان پذیر نموده است. استفاده از پارچه های پلی پروپیلن در صنعت اتومبیل سازی نیز روبه افزایش است. همچنین در زمینه پوشاک می توان انواع لباس ها با نخ های ظریف پلی پروپیلن تولید کرد.

:
بدرستی مشخص نیست که بشر از چه زمانی کشف کرد که می تواند از پشم گوسفندان برای
تهیه لباس گرم استفاده کند . اما تخمین زده می شود که بین دو دوره عصر حجر قدیم و جدید ، بشر
در زمینه چوپانی و تهیه غذا از گله های گوسفند وبز و همچنین اهلی کردن آنها پیشرفت کرده است .
در آن زمان ، بشر استفاده از پوست حیوانات را کنار گذاشت و بجای آن از الیاف پشم برای
تهیه لباس استفاده کرد که این منشا صنعت نساجی شد . پشم شاید از قدیمیترین الیافی است که بشر
شناخته و از آن استفاده کرده است . این لیف در کل آسیا بخصوص در مزوپوتامیا و قفقاز توسعه
پیدا کرد . تاریخ نشان می دهد که مزوپوتامیا در حقیقت محل تولد پشم بوده است و با بوجود آمدن
تمدن ، قبیله های آن محدوده بواسطه گله هایشان مشهور و تولید پارچه پشمی مهمترین صنعت آن
منطقه گشت .

 اندک اندک این دانش به مناطق مجاور منتشر شد ومصریان باستان، یونانیان، بابِِلیان

خرید متن کامل این پایان نامه :

وعِبریان ریسندگی با دست وبافندگی را در خانه پیشه کردند و بدین ترتیب این حرفه خانگی به
یک صنعت تبدیل شد .
1-1- الیاف پروتئینی ( پشم و مو و…)
سلولز حاصل از گیاهان از عناصر کربن ، اکسیژن و هیدروژن شکل گرفته است ، بهمین ترتیب موئی
که بر روی بدن حیوانات می روید از ترکیب عناصری مانند کربن ، اکسیژن ، هیدروژن ، نیتروژن ،
سولفور و …تشکیل شده است که این عناصر از غذایی که حیوان می خورد و هوایی که تنفس می
کند بدست می آید که طی یک واکنش شیمیایی به ماکرومولکولهایی بنام پروتئین تبدیل می شود ،
از این ماکرومولکولها در تشکیل اجزایی مانند مو ، پوست ، ناخن و … استفاده می شود . این
ماکرومولکولها از ترکیبات ساده که ما آنرا آمینواسید می نامیم حاصل می شود . ساختمان آمینو
اسیدها به شکل زیر است بدین ترتیب که یک گروه آمین  در یک طرف مولکول و یک گروه
در طرف دیگر مولکول قرار دارد ، که در شکل زیر مشاهده می گردد .
وقتی دو مولکول یا بیشتر از این آمینو اسید ها کنار یکدیگر قرار می گیرند با یکدیگر تر
نشان دهنده این مطلب است و بدین ترتیب پلی آمید از – کیب شده وآب آزاد می کنند . شکل 1
 ترکیب آمینو اسیدها حاصل می شود.